Κατανόηση Ιστογραμμάτων. Μέρος Α: Τόνοι & Αντίθεση.

Η κατανόηση ιστογραμμάτων εικόνας είναι μάλλον η πιο σημαντική διαδικασία για να εξοικειωθείτε με την εργασία με εικόνες από μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή. Ένα ιστόγραμμα μπορεί να σας πει αν ή αν δεν έχει σωστή έκθεση η εικόνα σας, αν ο φωτισμός είναι σκληρός ή επίπεδος, και ποιες προσαρμογές θα είναι καλύτερες. Δεν θα βελτιώσει μόνο τις ικανότητές σας στον υπολογιστή, αλλά και ως φωτογράφου επίσης.

Κάθε pixel σε μια εικόνα έχει ένα χρώμα το οποίο έχει παραχθεί από κάποιο συνδυασμό από τα βασικά χρώματα κόκκινο, πράσινο και μπλε (RGB). Κάθε ένα από αυτά τα χρώματα μπορούν να έχουν μια τιμή φωτεινότητας που κυμαίνεται από 0 έως 255 για μια ψηφιακή εικόνα με βάθος bit, 8-bit. Ένα ιστόγραμμα RGB προκύπτει όταν ο υπολογιστής σκανάρει καθεμία από αυτές τις τιμές φωτεινότητας RGB και μετράει πόση είναι σε κάθε επίπεδο (level) από το 0 ως το 255. Διάφορα είδη ιστογραμμάτων υπάρχουν, αν και σχεδόν όλα έχουν την ίδια βασική διάταξη όπως δείχνει το παράδειγμα που φαίνεται παρακάτω.

Η περιοχή στην οποία εντοπίζεται η πλειοψηφία των τιμών φωτεινότητας ονομάζεται "τονικό εύρος." Το τονικό εύρος μπορεί να ποικίλει δραστικά από εικόνα σε εικόνα, έτσι χρειάζεται η ανάπτυξη μιας διαίσθησης για το πώς οι αριθμοί επιδρούν στις πραγματικές τιμές φωτεινότητας. Αυτό είναι συχνά ζωτικής σημασίας-τόσο πριν όσο και μετά τη λήψη. Δεν υπάρχει ένα «ιδανικό ιστόγραμμα» για όλες τις εικόνες. Το ιστογράμματα θα πρέπει απλώς να είναι αντιπροσωπευτικό του τονικού εύρος στη σκηνή (ότι βλέπετε) και του τι ο φωτογράφος επιθυμεί να αποδώσει.

Η παραπάνω εικόνα είναι ένα παράδειγμα το οποίο περιλαμβάνει ένα ευρύτατο τονικό εύρος, με τους δείκτες να δείχνουν πως οι κύκλοι στη σκηνή αντιστοιχίζονται με τα επίπεδα φωτεινότητας στο ιστόγραμμα. Η παράκτια αυτή σκηνή περιλαμβάνει πολύ λίγους ενδιάμεσους τόνους, αλλά έχει άφθονη σκιά και φωτεινές περιοχές στην κάτω αριστερή και πάνω δεξιά γωνία της εικόνας, αντίστοιχα. Αυτό μεταφράζεται σε ένα ιστόγραμμα το οποίο έχει υψηλό αριθμό pixel τόσο για την άκρα αριστερά όσο και στη δεξιά πλευρά.
Ο φωτισμός τις περισσότερες φορές  δεν είναι τόσο ακραίος, όπως το τελευταίο παράδειγμα. Κανονικές συνθήκες και φωτισμός, σε συνδυασμό με τη σωστή έκθεση του θέματος, θα παράγουν συνήθως ένα ιστόγραμμα του οποίου οι κορυφές είναι στο κέντρο και σταδιακά λεπταίνει στις σκιές και στα φωτεινά. Με εξαίρεση το άμεσο ηλιακό φως που υπάρχει στην κορυφή τις εικόνας, η σκηνή στο νησί που παρουσιάζεται εδώ είναι αρκετά ομοιόμορφα φωτισμένη. Οι περισσότερες φωτογραφικές μηχανές δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να αναπαράγουν αυτόματα μια εικόνα που έχει ένα ιστόγραμμα παρόμοιο με αυτό που φαίνεται παρακάτω.

HIGH και LOW KEY ΕΙΚΟΝΕΣ

Αν και οι περισσότερες μηχανές παράγουν ιστογράμματα με κεντραρισμένους τους μέσους τόνους όταν βρίσκονται σε κατάσταση αυτόματης έκθεσης, η κατανομή των κορυφών μέσα σε ένα ιστόγραμμα εξαρτάται επίσης από το τονικό εύρος του θέματος. Εικόνες όπου οι περισσότεροι από τους τόνους περιέχονται στη σκιά ονομάζονται «χαμηλών τόνων» (low key), ενώ αυτές των "υψηλών τόνων" (high key) έχουν τις περισσότερες αποχρώσεις στα φωτεινά σημεία.

 
Πριν ληφθεί η φωτογραφία, είναι χρήσιμο να εκτιμηθεί κατά πόσον ή όχι το θέμα σας μπορεί να θεωρηθεί ως high ή low key. Τα φωτόμετρα εκ κατασκευής δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν την απόλυτη φωτεινότητα του αντικειμένου σας. Ως αποτέλεσμα, πολλές κάμερες περιλαμβάνουν περίπλοκους αλγόριθμους που προσπαθούν να παρακάμψουν αυτούς τους περιορισμούς, και να εκτιμήσουν την φωτεινότητα μιας εικόνας όπως πρέπει να είναι. Από τις εκτιμήσεις αυτές προκύπτουν συχνά εικόνες των οποίων η μέση φωτεινότητα τοποθετείται στους ενδιάμεσους τόνους. Αυτό είναι συνήθως αποδεκτό, ωστόσο σκηνές με περίεργο φωτισμό απαιτούν συχνά από τον φωτογράφο να ρυθμίσει χειροκίνητα την έκθεση, σε σχέση με αυτό που η κάμερα θα έκανε αυτόματα. Ένας καλός εμπειρικός κανόνας είναι ότι θα χρειαστεί να ρυθμίσετε χειροκίνητα την έκθεση όποτε θέλετε η μέση φωτεινότητα στην εικόνα σας να είναι πιο φωτεινή ή πιο σκούρα από τους ενδιάμεσους τόνους.

Οι ακόλουθες εικόνες θα προέκυπταν αν χρησιμοποιούσαμε το auto στις ρυθμίσεις της έκθεσης. Σημειώστε πως ο μέσος αριθμός pixel έρχεται πιο κοντά στους ενδιάμεσους τόνους.

 
Οι περισσότερες ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές είναι καλύτερες στο να αναπαράγουν low key σκηνές εφόσον προλαμβάνουν τα κομμάτια της σκηνής από το να γίνουν τόσο φωτεινά που να μετατραπούν σε καμένα λευκά, ανεξάρτητα από το πόσο σκοτάδι υπάρχει στο υπόλοιπο της εικόνας, ως αποτέλεσμα. Οι High key σκηνές, από την άλλη πλευρά, συχνά παράγουν εικόνες οι οποίες είναι πολύ υποεκτεθιμένες. Ευτυχώς, οι υποεκτεθιμένες είναι συνήθως πιο καλές από ότι οι υπερεκτεθιμένες (αν και αυτό αυξάνει τον κίνδυνο για θόρυβο). Η λεπτομέρεια ποτέ δεν μπορεί να ανακτηθεί όταν μια περιοχή είναι καμένη και εμφανίζεται ως απόλυτο λευκό. Όταν συμβεί αυτό λέμε ότι τα φωτεινά σημεία είναι "καμμένα" (ξένοι όροι, “clipped” και “blown”).

 
Το ιστόγραμμα είναι ένα καλό εργαλείο για να κατανοήσετε αν κάηκε μια εικόνα, προσέξτε όταν τα highlights (φωτεινά) ωθούνται στην άκρη του ιστογράμματος. Κάποια καψίματα είναι συνήθως αποδεκτά, σε περιοχές όπως οι αντικατοπτρισμοί στο νερό ή στα μέταλλα, όταν ο ήλιος είναι περιλαμβάνεται στο κάδρο ή όταν άλλες φωτεινές πηγές φωτός είναι στο χώρο. Τελικά, το αποδεκτό ποσό του καψίματος έχει να κάνει με το φωτογράφο και τι επιθυμεί να μεταφέρει.

ΑΝΤΙΘΕΣΗ

Ένα ιστόγραμμα μπορεί να περιγράψει και το μέγεθος της αντίθεσης. Η αντίθεση είναι το μέτρο της διαφοράς φωτεινότητας μεταξύ των φωτεινών και σκοτεινών περιοχών σε μια σκηνή. Ευρεία ιστογράμματα αντικατοπτρίζουν μια σκηνή με σημαντική αντίθεση, ενώ το στενό ιστόγραμμα αντιπροσωπεύει λιγότερη αντίθεση και μπορεί να φαίνεται επίπεδο ή θαμπό. Αυτό μπορεί να οφείλεται στα χαρακτηριστικά του θέματος αλλά και στις συνθήκες φωτισμού. Φωτογραφίες που ελήφθησαν στην ομίχλη θα έχουν χαμηλή αντίθεση, ενώ εκείνες που λαμβάνονται υπό το ισχυρό φως της ημέρας θα έχουν μεγαλύτερη αντίθεση.

Η αντίθεση μπορεί να έχει σημαντική οπτική επίδραση σε μια εικόνα στην τόνωση της υφής, όπως φαίνεται στην παραπάνω εικόνα. Το δίχτυ με την υψηλή αντίθεση έχει βαθύτερες σκιές και τονίζεται πιο έντονα, δημιουργώντας υφή που «τραβάει» το θεατή.

Η αντίθεση μπορεί επίσης να διαφέρει για τις διάφορες περιοχές της εικόνας, λόγω του θέματος και του φωτισμού. Μπορούμε να διαχωρίσουμε την εικόνα που είδαμε στην αρχή σε τρεις ξεχωριστές περιοχές, η κάθε μια με δικό της ξεχωριστό ιστόγραμμα.

 
Η μεσαία περιοχή περιέχει την μεγαλύτερη αντίθεση, επειδή η εικόνα δημιουργείται από το φως το οποίο αντανακλά πρώτα στα φυλλώματα της κληματαριάς. Αυτό παράγει βαθύτερη σκιές κάτω από το υπόστεγο και ανάμεσα στα φύλα, ενώ από πάνω ο ήλιος γυαλίζει τις άκρες τους. Οι κάτω περιοχές παράγονται εξ ολοκλήρου από το διάχυτο φως που αντανακλάται στην άσφαλτο και σε συνδυασμό με το γκρι χρώμα έχουν χαμηλότερη αντίθεση. Παρόμοια θα ήταν αν παίρναμε φωτογραφίες στην ομίχλη. Η άνω περιοχή έχει περισσότερη αντίθεση από την κάτω παρά τον ομαλό και μονότονο μπλε ουρανό επειδή περιέχει ένα συνδυασμό σκιάς και πιο έντονου φωτός του ήλιου. Στο κάτω μέρος δημιουργούνται πιο έντονα φωτεινά, αλλά εξακολουθεί να στερείται βαθιών σκιών. Το άθροισμα των ιστογραμμάτων σε όλες τις τρεις περιοχές δημιουργεί το συνολικό ιστόγραμμα που είδατε πριν.

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011 Ετικέτες αντίθεση, επίπεδο3, ιστόγραμμα, καμένα λευκά, μαθήματα φωτογραφίας, high key, low key 1 σχόλια

1 σχόλια to "Κατανόηση Ιστογραμμάτων. Μέρος Α: Τόνοι & Αντίθεση."

• 

  19 Ιανουαρίου 2011 στις 11:22 μ.μ.
  Δήμητρα says:

  Εντάξει, τι να πω;;;;;; ...άψογο!